Vay vốn làm nông nghe thì đơn giản, cứ tưởng ra ngân hàng, ký vài tờ giấy, cầm tiền về rồi tung tăng mua giống, phân bón, hay máy móc. Nhưng khoan, đời không phải phim hài mà cứ thế là xong. Đằng sau những con số hấp dẫn kiểu lãi suất 4,5%/năm hay ân hạn trả gốc 5 năm là cả một rừng điều khoản có thể khiến bạn toát mồ hôi hột nếu không đọc kỹ.
Năm 2025, khi nông nghiệp Việt Nam đang được bơm vốn mạnh mẽ từ các ngân hàng như Agribank, HDBank, hay Vietcombank, việc nắm rõ các điều khoản đi kèm không chỉ là chuyện cẩn thận mà là yếu tố sống còn để giấc mơ làm nông không biến thành cơn ác mộng tài chính.
Vay vốn làm nông: Câu chuyện không chỉ là tiền
Đầu tiên, hãy nói về lý do vì sao vay vốn làm nông lại hot thế. Theo thông tin App King Kong được biết từ Agribank, từ ngày 1/1/2025, ngân hàng này đã tung ra gói 70.000 tỷ đồng cho vay sản xuất kinh doanh, trong đó nông nghiệp chiếm phần lớn, với lãi suất ưu đãi từ 4,5%/năm.
HDBank cũng không chịu thua, triển khai gói 30.000 tỷ đồng, hỗ trợ tối đa 90% giá trị tài sản đảm bảo, thời hạn vay lên đến 50 năm. Vietcombank thì chơi lớn với kỳ hạn 40 năm, ân hạn gốc 5 năm, lãi suất từ 5,2%/năm. Nghe qua thì đúng kiểu “trời ơi đất hỡi, cơ hội vàng đây rồi!”. Nhưng đừng vội mừng, vì số tiền đó không tự nhiên rơi vào tay bạn như mưa rào mùa hạ.
Các ngân hàng không phải tổ chức từ thiện. Họ cho vay dựa trên khả năng trả nợ của bạn, và điều này kéo theo hàng loạt điều kiện. Chẳng hạn, theo PVcomBank, bạn cần là công dân Việt Nam, từ 18 đến 75 tuổi, có lịch sử tín dụng sạch như tờ giấy trắng, và chứng minh được khả năng tài chính. Nếu bạn nghĩ cứ có mảnh đất trồng điều là đủ, thì xin thưa, ngân hàng còn yêu cầu địa điểm sản xuất kinh doanh phải cùng tỉnh/thành phố với chi nhánh cho vay.
Chưa kể, Agribank còn có thể duyệt vay không cần tài sản đảm bảo tới 70% giá trị dự án nếu bạn tham gia mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Nghe hấp dẫn, nhưng điều khoản này thường đi kèm yêu cầu ký hợp đồng cung cấp, tiêu thụ với các tổ chức, cá nhân sản xuất nông nghiệp. Đọc tới đây, bạn thấy chưa? Chỉ một điều khoản nhỏ đã có thể buộc bạn vào một chuỗi cung ứng cụ thể.
Điều khoản: Con dao hai lưỡi
Giờ đến phần thú vị: các điều khoản đi kèm. Đây là nơi mà nhiều nông dân, đặc biệt là những người mới vào nghề, dễ bị “hố”. Đầu tiên, lãi suất ưu đãi thường chỉ áp dụng trong thời gian ngắn.
Agribank lãi suất 5,5%/năm
Agribank, ví dụ, đưa ra mức 5,5%/năm trong 6 tháng đầu, 6,2%/năm trong 12 tháng, nhưng sau đó sẽ chuyển sang lãi suất thả nổi, hiện khoảng 7,5%/năm. Nếu bạn vay 1 tỷ đồng, lãi suất tăng thêm 1% thôi cũng đủ khiến bạn trả thêm hàng chục triệu mỗi năm.
HDBank và Vietcombank lãi suất 4,5%/năm
HDBank thì có gói vay 4,5%/năm, nhưng chỉ cố định trong 3 tháng đầu. Sau đó, nếu thị trường biến động, lãi suất có thể nhảy vọt, và bạn sẽ phải tính toán lại toàn bộ kế hoạch tài chính.
Rồi còn chuyện ân hạn trả gốc. Vietcombank và HDBank đều quảng cáo ân hạn gốc lên đến 5 năm, nghĩa là bạn chỉ cần trả lãi trong thời gian này. Nghe thì sướng, nhưng đừng quên rằng khoản gốc vẫn nằm đó, chờ bạn sau 5 năm.
Nếu trang trại điều của bạn chưa kịp ra trái, hay giá điều trên thị trường rớt thê thảm, bạn sẽ làm gì khi ngân hàng gõ cửa đòi nợ? Đúng, bạn có thể bán tài sản đảm bảo, nhưng nếu đó là mảnh đất duy nhất bạn có, thì coi như giấc mơ làm nông tan tành.
PVcomBank và Agribank
Một điều khoản khác cần để tâm là yêu cầu về hồ sơ. PVcomBank và Agribank đều đòi hỏi bạn cung cấp giấy tờ chứng minh thu nhập, giấy phép kinh doanh (nếu có), và cả phương án sản xuất khả thi. Nghe thì bình thường, nhưng “khả thi” ở đây không phải là bạn ngồi mơ mộng về vụ mùa bội thu.
Ngân hàng sẽ thẩm định thực địa, kiểm tra từ nơi ở đến trang trại của bạn. Nếu họ thấy rủi ro, dù chỉ là một góc nhỏ, như đất của bạn nằm ở khu vực dễ ngập lụt, thì khả năng bị từ chối là rất cao. Chưa kể, trong quá trình vay, ngân hàng sẽ thường xuyên kiểm tra tiến độ trả nợ. Nếu bạn chậm thanh toán, dù chỉ vài ngày, điểm tín dụng của bạn có thể bị ảnh hưởng, và lần vay sau sẽ khó như lên trời.
Làm sao để không “chết” vì điều khoản?
Đầu tiên, đọc kỹ hợp đồng. Nghe thì hiển nhiên, nhưng bạn sẽ ngạc nhiên khi biết bao nhiêu người chỉ lướt qua rồi ký đại. Hợp đồng vay của Agribank hay Vietcombank thường dài cả chục trang, đầy thuật ngữ tài chính. Nếu không hiểu, hãy hỏi nhân viên ngân hàng hoặc nhờ người có kinh nghiệm xem hộ.
Đừng ngại hỏi về lãi suất thả nổi, phí phạt trả nợ sớm, hay điều kiện giải ngân. Chẳng hạn, Agribank có thể yêu cầu bạn mở tài khoản thanh toán tại ngân hàng để nhận giải ngân, và nếu bạn không dùng tài khoản đó thường xuyên, có thể phát sinh phí duy trì.
Thứ hai, tính toán dòng tiền. Vay vốn làm nông không giống vay mua nhà hay xe, vì nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào thời tiết, thị trường, và cả sâu bệnh. Hãy lập kế hoạch tài chính chi tiết, tính cả trường hợp xấu nhất, như giá điều giảm còn 20.000 đồng/kg hay mất mùa do hạn hán.
Theo báo cáo từ Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam, giai đoạn 2021-2025, tỷ lệ giải ngân gói tín dụng 120.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội chỉ đạt 1,44%. Điều này cho thấy ngân hàng rất cẩn trọng trong việc duyệt vay, và bạn cũng cần cẩn trọng không kém trong việc sử dụng vốn.
Thứ ba, chọn ngân hàng phù hợp. Agribank có lợi thế về độ phủ sóng và các gói vay ưu đãi cho nông nghiệp, đặc biệt với chính sách phát triển nông thôn theo Nghị định 55/2015/NĐ-CP. Nhưng nếu bạn cần thời hạn vay dài, HDBank với 50 năm có thể là lựa chọn tốt hơn.
Vietcombank thì phù hợp với những ai muốn ân hạn gốc dài và lãi suất ban đầu thấp. Hãy so sánh các điều khoản cụ thể, như yêu cầu tài sản đảm bảo, thời gian xét duyệt, và các điều kiện bổ sung.
Câu chuyện từ Bình Phước: Bài học từ cây điều
Để minh họa, hãy nhìn vào Bình Phước, thủ phủ cây điều của Việt Nam. Năm 2025, nhiều nông dân ở đây đã tận dụng các gói vay từ Agribank và HDBank để đầu tư vào vườn điều kiểu mẫu, ứng dụng công nghệ cao. Nhưng không ít người gặp rắc rối vì không đọc kỹ điều khoản.
Một nông dân ở Phước Long, vay 500 triệu đồng từ Agribank với lãi suất 6%/năm trong 12 tháng đầu, đã không lường trước việc lãi suất thả nổi tăng lên 8% sau đó. Khi giá điều giảm mạnh do cạnh tranh từ thị trường quốc tế, anh ta không đủ tiền trả nợ, dẫn đến việc ngân hàng siết tài sản đảm bảo – chính mảnh đất trồng điều của anh.
Ngược lại, một hợp tác xã ở Long Thủy, cũng tại Bình Phước, đã thành công khi vay vốn theo mô hình liên kết. Họ ký hợp đồng tiêu thụ với một doanh nghiệp xuất khẩu, nhờ đó được Agribank duyệt vay không cần tài sản đảm bảo tới 70% giá trị dự án. Điều này giúp họ đầu tư vào hệ thống tưới nhỏ giọt và giống điều mới, tăng năng suất đáng kể. Bài học? Hiểu rõ điều khoản và tận dụng các chính sách hỗ trợ có thể tạo ra sự khác biệt lớn.
>> Click vào xem thêm tin hot: Top ngân hàng cho vay mua xe lãi suất thấp uy tín nhất 2025
Kết lại: Đừng để điều khoản làm bạn “toát mồ hôi”
Vay vốn làm nông là con đường đầy tiềm năng nhưng cũng không ít cạm bẫy. Những con số đẹp đẽ như lãi suất 4,5%/năm hay ân hạn 5 năm chỉ là bề nổi. Đằng sau đó là các điều khoản về tài sản đảm bảo, lãi suất thả nổi, và yêu cầu hồ sơ khắt khe.
Năm 2025, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ các ngân hàng, đây là thời điểm tốt để đầu tư vào nông nghiệp, nhưng chỉ khi bạn nắm rõ “luật chơi”. Đọc kỹ hợp đồng, tính toán cẩn thận, và chọn ngân hàng phù hợp. Đừng để giấc mơ làm giàu từ cây điều hay bất kỳ vụ mùa nào khác bị ngáng chân chỉ vì một điều khoản bạn lơ là.
