Nợ tín dụng không phải là chuyện của riêng ai. Từ những chiếc thẻ đầy mê hoặc trong ví, cho tới những đợt quẹt rồi quên trả, tất cả đều có thể đưa một người bình thường trở thành “tín đồ” bất đắc dĩ của nợ tín dụng. Nhưng câu hỏi đáng giá ngàn vàng là: làm sao để biết mình có nợ tín dụng hay không, trong khi cuộc sống cứ cuốn mình đi như cơn gió đầu mùa?
Nợ tín dụng là gì?
Nợ tín dụng là khoản nợ phát sinh từ việc bạn sử dụng thẻ tín dụng hoặc vay tiêu dùng qua các kênh tài chính tín chấp. Khác với các loại nợ có tài sản thế chấp, nợ tín dụng thường không yêu cầu thế chấp tài sản, nên dễ dàng tiếp cận, dễ tiêu xài nhưng cũng dễ khiến bạn “vướng” mà chẳng kịp nhận ra. Từ vài triệu quẹt khi đi siêu thị, tới lần đặt vé máy bay khuyến mãi trả sau, mọi giao dịch nếu không được thanh toán đúng kỳ hạn đều có thể trở thành nợ tín dụng.
Vấn đề nằm ở chỗ, nhiều người sử dụng thẻ tín dụng mà không thật sự quan tâm đến việc sao kê, ngày chốt thẻ, thời gian miễn lãi nên không hề biết rằng mình đã âm thầm trở thành con nợ của ngân hàng. Một số người còn vô tình quên luôn chiếc thẻ từng sử dụng, nghĩ rằng bỏ xó là xong chuyện, cho đến ngày bị gọi nhắc nợ giữa giờ trưa hay phát hiện tên mình đã nằm trong danh sách “đen” của CIC.
Các dấu hiệu bạn có thể đã vướng nợ tín dụng mà không hay biết
Trước khi hoang mang tự hỏi liệu mình có là “con nợ bất đắc dĩ”, King Kong App kiến nghị anh em hãy để ý đến những dấu hiệu nhỏ nhưng có võ dưới đây:
- Bạn từng mở thẻ tín dụng nhưng không còn sử dụng nữa. Đừng tưởng không dùng là không nợ. Nhiều thẻ vẫn tính phí thường niên dù bạn không quẹt một xu nào. Phí này nếu không thanh toán vẫn sẽ phát sinh lãi.
- Bạn từng vay tiền qua app tài chính, ví điện tử, hoặc qua điện thoại nhưng không nhớ rõ lịch thanh toán. Những khoản vay nhỏ vài trăm ngàn có thể bị quên lãng, và khi quay lại đã thành tiền triệu vì phí phạt, lãi suất chồng lãi suất.
- Bỗng dưng bạn bị từ chối khi vay ngân hàng hoặc làm thẻ tín dụng mới mà không rõ lý do. Đây thường là dấu hiệu bạn đã có nợ tín dụng bị ghi nhận trên hệ thống tín dụng quốc gia (CIC).
- Thỉnh thoảng có số lạ gọi đến hỏi bạn có phải là “Anh A, Chị B” và thông báo nợ xấu, nhắc bạn thanh toán khoản vay nào đó. Nếu bạn không xác nhận khoản nợ này, có khả năng ai đó đã mạo danh bạn để vay – hoặc bạn thực sự đã quên mất mình từng vay.
- Bạn nhận được email hay tin nhắn từ ngân hàng về việc thẻ tín dụng bị trễ hạn thanh toán, dù bạn không nhớ mình từng xài gì.
Cách kiểm tra nợ tín dụng nhanh gọn, không cần ‘vác đơn đi hỏi từng ngân hàng’
Thay vì ngồi đoán già đoán non, bạn hoàn toàn có thể chủ động kiểm tra tình trạng nợ tín dụng của mình theo những cách sau:
Kiểm tra CIC cá nhân
Đây là cách chính thống và rõ ràng nhất để biết mình có nợ tín dụng hay không. Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) lưu trữ toàn bộ lịch sử vay và tín dụng của bạn. Chỉ cần tạo tài khoản cá nhân trên trang web của CIC hoặc ứng dụng di động tương ứng, bạn sẽ biết liệu mình đang có khoản nợ nào chưa thanh toán, có nợ xấu hay không và điểm tín dụng của mình ra sao.
Liên hệ trực tiếp ngân hàng hoặc tổ chức tài chính
Nếu từng mở thẻ hoặc vay vốn tại ngân hàng cụ thể, bạn có thể gọi tổng đài hoặc ra trực tiếp chi nhánh để kiểm tra tình trạng tài khoản, khoản vay hay thẻ tín dụng cũ. Đôi khi, một lời hỏi lại giúp bạn phát hiện khoản phí nhỏ bị bỏ quên đã thành nợ lớn.
Tra cứu ví điện tử và ứng dụng vay online
Đừng quên rằng Momo, ZaloPay, Kredivo, Home Credit, FE Credit… cũng là nơi có thể phát sinh nợ tín dụng. Hãy vào ứng dụng kiểm tra lại lịch sử giao dịch và trạng thái hợp đồng vay (nếu có).
Dò lại tin nhắn ngân hàng
Thỉnh thoảng, chỉ cần lục lại hộp thư điện thoại, bạn sẽ thấy những tin nhắn nhắc nhở thanh toán hoặc xác nhận khoản vay bị bỏ quên từ nhiều tháng trước.
Nợ tín dụng có thể âm thầm bào mòn danh tiếng tài chính của bạn
Một khi nợ tín dụng đã phát sinh và bị ghi nhận tại CIC, bạn không chỉ nợ tiền mà còn mất đi sự tin cậy trong mắt các tổ chức tài chính. Điểm tín dụng của bạn giảm đồng nghĩa với việc bạn có thể bị từ chối vay vốn, làm thẻ tín dụng, hoặc nếu được vay thì mức lãi suất cũng cao hơn người khác.
Một số ngân hàng và công ty tài chính thậm chí còn chia người vay thành nhiều hạng, từ “tín chấp chuẩn” cho đến “nguy cơ cao”, và hạng của bạn sẽ quyết định cơ hội tiếp cận vốn trong tương lai. Nợ tín dụng, nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, có thể khiến bạn vướng vào vòng luẩn quẩn mất tín nhiệm tài chính kéo dài nhiều năm.
Có nợ tín dụng rồi thì làm sao gỡ rối?
Khi phát hiện mình có nợ tín dụng, việc đầu tiên là không nên hoảng loạn. Tùy theo loại nợ, thời gian phát sinh và mức độ trễ hạn, bạn có thể xử lý bằng các cách sau:
- Nếu nợ còn trong hạn thanh toán hoặc trễ hạn nhẹ: Hãy lập tức đóng đủ số tiền gốc và lãi/phí phát sinh càng sớm càng tốt. Sau khi thanh toán, lưu lại biên lai và ảnh chụp giao dịch để có bằng chứng.
- Nếu nợ đã trở thành nợ xấu nhóm 2 trở lên (theo phân loại của CIC): Bạn nên liên hệ trực tiếp với đơn vị tín dụng để thương lượng lịch trả hoặc xin khoanh nợ. Một số tổ chức tài chính có chương trình hỗ trợ khách hàng trả nợ cũ bằng gói mới với điều kiện dễ thở hơn.
- Nếu bị mạo danh: Trong trường hợp bạn chắc chắn chưa từng vay khoản nào nhưng bị ghi nhận nợ, cần khiếu nại ngay với đơn vị cho vay, đồng thời báo với CIC để kiểm tra và điều chỉnh lại hồ sơ.
Tránh để vướng nợ tín dụng lần nữa bằng những thói quen nhỏ
Sau khi “dọn dẹp” nợ tín dụng, việc quan trọng hơn cả là học cách phòng ngừa. Bởi vì thẻ tín dụng và vay online sẽ vẫn là một phần tất yếu trong cuộc sống hiện đại, nhưng cách sử dụng mới là điều quyết định bạn làm chủ hay làm nô lệ của nó.
>> Click vào xem thêm tin hot: Nợ xấu dưới 10 triệu bao lâu được xóa?
Chỉ mở số thẻ tín dụng đủ dùng và nhớ lịch thanh toán. Tận dụng tính năng nhắc lịch trên điện thoại hoặc email để không bị trễ hạn.
Không vay ứng tiền qua app nếu không có kế hoạch trả rõ ràng. Các khoản vay nóng dù nhỏ nhưng có lãi suất cao và dễ quên, dễ phát sinh nợ tín dụng nếu không cẩn thận.
Thường xuyên kiểm tra CIC định kỳ 3-6 tháng/lần. Coi đó như một bản sao kê “sức khỏe tài chính” của chính mình.
Không đứng tên hộ người khác vay tiền hoặc mở thẻ tín dụng dù là người thân. Trường hợp “tình ngay lý gian” trong tín dụng xảy ra nhiều hơn bạn nghĩ.
Nợ tín dụng không đáng sợ, cái đáng sợ là không biết mình đang nợ
Tựu trung lại, việc kiểm tra và theo dõi nợ tín dụng cần được xem là thói quen chứ không phải hành động “chỉ khi có biến mới lo”. Chỉ khi bạn biết rõ mình đang đứng ở đâu, thì mới có thể quyết định được bước tiếp theo như thế nào. Nợ tín dụng không đáng sợ bằng việc bạn mù mờ về nó. Vậy nên, hãy dành chút thời gian để rà soát lại các khoản vay, các thẻ đã từng mở, các ứng dụng từng tải về. Biết đâu đấy, bạn đang giải cứu chính mình khỏi một cái bẫy tài chính tinh vi đã giăng sẵn từ lâu mà bạn chẳng hề hay. Bạn có nợ tín dụng hay không, đôi khi chỉ cách một cú tra cứu mà thôi.
